Gevelsteen werd monument

Waarschijnlijk kennen alle inwoners van Ootmarsum het fraaie monument op de hoek van het Kerkplein in de buurt van de hoofdingang van de rooms-katholieke kerk. Er staan enkele jaartallen op dat monument, maar de grootste plaats wordt ingenomen door het stadswapen van Ootmarsum.

Ontelbare kinderen hebben de steen al eens ooit beklommen en misschien komt het van die klauterpartijen dat de kroon boven het stadswapen wat beschadigd is. Maar de rest is nog in vrij goede staat. Je moet bedenken dat het monument al heel oud is: al meer dan 300 jaar!  In die lange tijd heeft de steen ergere dingen meegemaakt dan alleen klauterende kinderen. Hij is zelfs eens op het nippertje aan totale vernietiging ontsnapt.

Wat wij nu als een monument voor Ootmarsum beschouwen, was vroeger een gevelsteen. Ootmarsum was ooit een echte vestingstad met aarden wallen en met grachten. Je kon slechts op twee plaatsen de stad binnenkomen en wel door de Houten of Zuiderpoort en  door de Stenen Poort. Die laatste poort stond op de plaats waar nu de Oost- en Westwal kruisen met de Marktstraat; bij café De Poort dus.

Aan de buitenkant van het poortgebouw was het stadswapen gemetseld. Mensen die de stad Ootmarsum aan die kant binnenkwamen, zagen dat wapen meteen. Het stadswapen werd door twee leeuwen vastgehouden en was versierd met een fraaie kroon.

Toen de Stenen Poort werd afgebroken, werd gelukkig de gevelsteen gespaard. Het stadsbestuur vond er zelfs een prachtige bestemming voor. Aan het Kerkplein werd namelijk een school gebouwd, een basisschool. Die werd in die tijd Nederduitsche School genoemd. Die school werd in 1684 gebouwd en toen hij klaar was, werd de gevel versierd met de oude gevelsteen van de stadspoort. Het bouwjaar van de school, 1684 werd op de steen gezet. Je kunt dat jaartal nog goed zien.

Het schooltje hield bijna 200 jaar stand. Maar in 1876 was het echt niet meer geschikt om er les te geven. De kinderen gingen naar een nieuwe school. In het oude schooltje zette de brandweer de brandspuit en andere spullen.

De nieuwe lagere school kwam te staan aan de Oostwal met de speelplaats aan de kant van de Marktstraat. En wat gebeurde er met de gevelsteen? Je raadt het misschien al: die verhuisde mee en kwam aan de gevel van de nieuwe school te zitten. Ook nu werd het bouwjaar van de nieuwe school op de steen gezet: 1876.

Doch ook deze school verouderde. Bovendien kwam in Ootmarsum een splitsing van rooms-katholiek en protestant onderwijs. In 1932 werd de r.- k. Jongensschool (later Scheepersschool) gebouwd. In datzelfde jaar werd ook de oude openbare school afgebroken, omdat op die plaats een nieuwe Nederlands Hervormde School gebouwd moest worden.

Ootmarsum had toen een burgemeester die waarschijnlijk niet veel voor oude, historische voorwerpen voelde. Hij gaf namelijk de gemeentearbeider Bernard Bodde opdracht de gevelsteen stuk te slaan. Maar dat vond Bernard jammer en zonder dat de burgemeester het merkte, verstopte hij de steen. Bernard Bodde moest hem zeven jaar verborgen houden. In 1939 vertrok de burgemeester en toen kon Bernard Bodde de steen weer tevoorschijn halen. Hij werd als monument op het Kerkplein gezet. Eerst in de buurt van het oude stadhuis en later in 1990 naar de plaats waar hij nu nog staat.

Twents

1. Oatmössche har vrooger twee stadspoartn.
2. Van de Stenen Poart is allenig nog nen mooin gewwelsteen oawerblemn.
3. Op ’n hook van ’t Karkplien steet den gewwelsteen met twee joartaln.
4. Den gewwelsteen herinnert oons an de rieke geschiedenis van oonze stad.