Eigenlijk zou dit hoofdstuk ook wel mogen heten “Het drama rond de familie Menco”. Want het gaat over de tragische lotgevallen van het gezin Menco.

Een heel uitgebreid verhaal hierover staat in het boek Ootmarsum 1940-1945 deel II. Wil je alle gebeurtenissen weten, dan moet je dat verhaal lezen. In dit hoofdstuk kan slechts één onderdeel worden beschreven.
 
Aan de Grotestraat in Almelo woonde het gezin Menco. Het bestond uit vader Maurits, moeder Sofia en de kinderen Herman, Betty, de tweeling Sallo en Simon en de tweeling Nico en Stella. Vader Maurits Menco was in 1919 samen met zijn ouders vanuit Ootmarsum (Cremershuis) naar Almelo verhuisd en had daar een gezin gesticht. In 1942 werd het risico dat het gezin Menco evenals andere joden door de Duitsers opgepakt zou worden steeds groter. Vader Maurits besloot niet langer te wachten. Hij zocht onderduikadressen voor zijn gezin. Hij moest meerdere plaatsen zoeken, want een gezin van acht personen op één adres zou zeker niet lukken. Voor zijn zoon Herman vond hij een adres in Almelo. Voor dochter Betty een gezin in Vroomshoop. En vader, moeder en de beide tweelingen konden terecht op boerderij Evers in Hezingen bij Vasse. De familie Evers deed veel voor joden, maar ook voor anderen die uit handen van de Duitsers moesten blijven.
 
Voor de familie Menco was er een zolderruimte boven het woongedeelte van de boerderij. Daar moesten ze de hele dag blijven. En als er gevaar dreigde, moesten de Menco’s naar een schuilkelder die in het varkenshok zat. Hun onderduikperiode duurde van 19 augustus 1942 tot 6 oktober 1944. Ruim twee jaar was de familie Menco daar redelijk veilig. Maar de aandacht mocht nooit verslappen en het gevaar voor ontdekking bleef altijd. En bovendien waren er altijd mensen die alles konden verraden. Daarom was de familie Evers ook erg streng tegen vreemden die op het erf kwamen.
 
Op zekere dag klopte zoon Herman Menco uit Almelo op de grote boerderijdeur van Evers. Van een kennis had hij gehoord, dat zijn vader en moeder, broers en zus hier zaten ondergedoken. Toen de deur werd geopend en Herman vroeg of hij zijn ouders mocht spreken, werd hem verteld dat die ouders hier niet waren en ook nooit waren geweest. Herman moest zich zeker vergissen.
 
Later vertelde iemand van de familie Evers: “Als wij hem naar zijn ouders hadden gebracht en hij was later aangehouden, had hij alles kunnen vertellen. De Duitsers wisten heel goed hoe je iemand aan het praten kon krijgen.”
 
Op zekere dag ging het dan toch mis. Was het verraad of toeval? Op 6 oktober 1944 kwam een groep landwachters het erf op en zonder iets te zeggen wilden ze de boerderij binnen gaan. Maar de deur was afgesloten, waarop er enkele schoten op de deur werden gelost. De kogels drongen door het hout, waardoor B. Evers die daarachter stond, ernstig gewond raakte. Een paar landwachters liepen om de boerderij heen en zagen toen iemand in het varkenshok. Toen duurde het maar even of de familie Menco werd ontdekt. Allen werden in een vrachtwagen geladen en naar de kazerne in Ootmarsum (hotel Het Wapen van Ootmarsum) gebracht. Daar werden ze in twee cellen gestopt. Vader en de jongens in één cel; moeder en dochter in een andere.
 
De andere ochtend vroeg werden de joden uit hun cel gehaald. Vader Maurits en de zoons Simon en Salomon (beiden 18 jaar) en Nico (17 jaar) werden in een auto gezet. Deze reed richting Reutum. Even over de Kuiperberg voorbij boerderij Kroeze moesten ze uitstappen. Alle vier werden ze toen door de Duitsers doodgeschoten. Hun lijken liet men langs de weg liggen.
 
Moeder en dochter Stella (17 jaar) gingen met een auto richting Oldenzaal. Van hen is nooit meer iets vernomen. Na de oorlog gingen Herman en Betty op de fiets naar Hezingen. Op de boerderij aangekomen hoorden ze wat er met de anderen was gebeurd.
 
Op 7 mei 1995 werd een monument ter nagedachtenis aan de omgekomen gezinsleden van de familie Menco onthuld. Het was Betty die de onthulling verrichtte. Zij kwam daarvoor speciaal uit Israël, waar ze woont.
 
Twents
Op twee noa is’t hele gezin Menco um ’t lèèmn komn.
Ze zatn in nen schuulkèèlder op ne boerderi’j in Hèèsinge.
De vaar en ziene dree zöns wend bie ’n Kuuperbarg doadschotn.
Veur de Menco’s is ’n monument op e richt.